Ο πλανήτης του επιχειρηματία
Ο τέταρτος πλανήτης ήταν ο πλανήτης του επιχειρηματία. Ο άνθρωπος αυτός ήταν τόσο απασχολημένος που ούτε καν σήκωσε το κεφάλι του όταν έφτασε ο μικρός πρίγκιπας.
«Καλημέρα» του είπε. «Το τσιγάρο σας έσβησε».
«Τρία και δύο πέντε. Εφτά και πέντε δώδεκα. Δώδεκα και τρία δεκαπέντε. Καλημέρα. Δεκαπέντε κι εφτά είκοσι δύο. Είκοσι δύο κι έξι είκοσι οχτώ. Δεν έχω καιρό να το ξανανάψω. Είκοσι έξι και πέντε τριάντα ένα. Ουφ! Μας κάνουν λοιπόν πεντακόσια ένα εκατομμύρια εξακόσιες είκοσι δύο χιλιάδες εφτακόσια τριάντα ένα».
«Πεντακόσια εκατομμύρια τι;»
«Ε, ακόμα εδώ είσαι; Πεντακόσια εκατομμύρια… δεν ξέρω πια… Έχω τόσο πολλή δουλειά! Εγώ είμαι σοβαρός άνθρωπος, δε χασομεράω με σαχλαμάρες! Δύο και πέντε εφτά…»
«Πεντακόσια ένα εκατομμύρια τι;» ξαναρώτησε ο μικρός πρίγκιπας που έτσι και ροφούσε κάτι δεν εννοούσε να το βάλει κάτω.
Ο επιχειρηματίας σήκωσε το κεφάλι.
«Στα πενήντα τέσσερα χρόνια που ζω σ’ αυτό τον πλανήτη, μονάχα τρεις φορές με έχουν ενοχλήσει. Η
πρώτη ήταν πριν από είκοσι δυο χρόνια, όταν έπεσε ένα σκαθάρι, ένας Θεός ξέρει από πού. Έκανε τόσο φοβερό θόρυβο, που έκανα τέσσερα λάθη σε μια πρόσθεση. Η δεύτερη φορά ήταν πριν έντεκα χρόνια, που μ’ έπιασαν ρευματισμοί. Είναι που δεν κινούμαι καθόλου. Δεν έχω καιρό για χάσιμο. Είμαι σοβαρός άνθρωπος εγώ. Η τρίτη φορά… είναι τώρα! Λέγαμε λοιπόν πεντακόσια ένα εκατομμύρια…»
«Εκατομμύρια τι;»
Ο επιχειρηματίας κατάλαβε ότι δεν είχε καμιά ελπίδα να ησυχάσει.
«Εκατομμύρια πραματάκια απ’ αυτά που βλέπουμε πότε πότε στον ουρανό».
«Μύγες;»
«Όχι βέβαια. Κάτι πραματάκια που λάμπουν».
«Μέλισσες;»
«Όχι βέβαια. Κάτι χρυσαφιά πραματάκια που κάνουν τους τεμπέληδες να ονειροπολούν. Εγώ είμαι όμως σοβαρός άνθρωπος! Δεν έχω καιρό για ονειροπολήσεις».
«Α! Αστέρια;»
«Ακριβώς. Αστέρια».
«Και τι τα κάνεις πεντακόσια εκατομμύρια αστέρια;»
«Πεντακόσια ένα εκατομμύρια εξακόσιες είκοσι δύο χιλιάδες εφτακόσια τριάντα ένα. Είμαι σοβαρός εγώ, είμαι ακριβής».
«Και τι τα κάνεις όλα αυτά τα αστέρια;»
«Τι τα κάνω;»
«Ναι».
«Τίποτα. Τα έχω».
«Έχεις τα αστέρια;»
«Ναι».
«Ξέρω όμως ένα βασιλιά που…»
«Οι βασιλιάδες δεν έχουν τίποτα. Απλώς βασιλεύουν. Είναι τελείως άλλο πράγμα».
«Και σε τι χρησιμεύει να έχεις τα αστέρια;»
«Στο να είμαι πλούσιος».
«Και σε τι χρησιμεύει να είσαι πλούσιος;»
«Στο να αγοράζω άλλα αστέρια, αν ανακαλυφθούν καινούργια».
Τούτος εδώ, είπε με το νου του ο μικρός πρίγκιπας, έχει τα ίδια μυαλά μ’ εκείνον τον μπεκρή.
Ωστόσο έκανε ακόμα μερικές ερωτήσεις:
«Πώς γίνεται να έχει κάποιος τα αστέρια;»
«Γιατί, ποιανού είναι;» απάντησε νευριασμένος ο επιχειρηματίας.
«Δεν ξέρω. Κανενός».
«Άρα, είναι δικά μου. Εγώ το σκέφτηκα πρώτος».
«Φτάνει αυτό;»
«Και βέβαια. Όταν βρίσκεις ένα διαμάντι που δεν ανήκει σε κανέναν, είναι δικό σου. Όταν βρίσκεις ένα νησί που δεν ανήκει σε κανέναν, είναι δικό σου. Όταν έχεις πρώτος μια ιδέα, την κατοχυρώνεις και είναι δική σου. Εγώ λοιπόν παίρνω τα αστέρια, αφού κανείς ποτέ πριν από μένα δε σκέφτηκε να τα αποκτήσει».
«Αυτό είναι αλήθεια» είπε ο μικρός πρίγκιπας. «Και τι τα κάνεις;»
«Τα διαχειρίζομαι. Τα μετράω και τα ξαναμετράω» είπε ο επιχειρηματίας. «Δεν είναι εύκολο. Αλλά είμαι σοβαρός άνθρωπος».
Όμως ο μικρός πρίγκιπας δεν είχε ακόμα ικανοποιηθεί.
«Εγώ, αν έχω ένα μαντίλι, μπορώ να το τυλίξω στο λαιμό μου και να το πάρω μαζί μου. Αν έχω ένα λουλούδι, μπορώ να το κόψω και να το πάρω μαζί μου. Μπορείς να μαζέψεις τα αστέρια;»
«Όχι, μπορώ όμως να τα καταθέσω στην τράπεζα».
«Τι θα πει αυτό;»
«Θα πει πως γράφω σ’ ένα χαρτάκι τον αριθμό των άστρων μου, και ύστερα κλειδώνω το χαρτί αυτό σ’ ένα συρτάρι».
«Αυτό είναι όλο;»
«Αυτό φτάνει».
Γούστο έχει, σκέφτηκε ο μικρός πρίγκιπας. Είναι αρκετά λυρικός. Δεν είναι όμως και τόσο σοβαρός.
Ο μικρός πρίγκιπας είχε για τα σοβαρά πράγματα πολύ διαφορετική γνώμη απ’ τη γνώμη που είχαν οι μεγάλοι.
«Εγώ» είπε ακόμα, «έχω ένα λουλούδι που το ποτίζω τακτικά. Έχω τρία ηφαίστεια που τα καθαρίζω κάθε βδομάδα. Γιατί καθαρίζω και το σβησμένο. Δεν ξέρεις τι γίνεται καμιά φορά. Το ότι τα έχω όμως ωφελεί και τα ηφαίστεια μου και το λουλούδι μου. Εσύ δεν ωφελείς σε τίποτα τα αστέρια».
Ο επιχειρηματίας άνοιξε το στόμα του, δε βρήκε όμως τίποτα να απαντήσει και ο μικρός πρίγκιπας έφυγε.
Δεν υπάρχει αμφιβολία, οι μεγάλοι είναι τελείως αλλόκοτοι, έλεγε με το νου του απλά, συνεχίζοντας το ταξίδι του….
===================================================================================
Φυσικά είναι ο Μικρός Πρίγκιπας, που ο δημιουργός του Antoine de Saint-Exupery γεννήθηκε σαν σήμερα πριν απο 112 χρόνια…
Μανικάκος
Το παρόν συναντά το παρελθόν
απο mail του φίλου Ankan
το κείμενο ειναι απο το Designisthis
Το παρόν συναντά το παρελθόν μέσα από την φωτογραφική δουλειά του Sergey Larenkov.
Ο Ρώσος φωτογράφος και γραφίστας Sergey Larenkov έχει ξεκινήσει ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον project.
Χρησιμοποιώντας Photoshop συνενώνει παλιές φωτογραφίες από την περίοδο του B παγκοσμίου πολέμου με σύγχρονες φωτογραφίες του ίδιου ακριβώς σημείου σε διάφορες τοποθεσίες της Ευρώπης. Τo έργο του Larenkov ανανεώνεται συνεχώς στο online ημερολόγιο που διατηρεί. Στις φωτογραφίες που έχει αναρτήσει έως τώρα διακρίνονται σημεία από το Βερολίνο, την Πράγα, την Βιέννη, την Αγία Πετρούπολη και άλλες Ευρωπαϊκές πόλεις.
1940. O Χιτλερ ποζάρει στο Trocadero- Παρίσι
Η δουλειά που έχει γίνει με το Photoshop είναι εκπληκτική, όπως επίσης εξαιρετικό είναι και το ταίριασμα των φωτογραφιών που έχουν τραβηχτεί από την ίδια ακριβώς γωνία και έχουν συνενωθεί δίνοντας ένα πολύ ισχυρό οπτικό αποτέλεσμα.
Ο Ζούκοφ στα σκαλιά του Ράιχσταγκ.
Οι εικόνες από τις παλιές φωτογραφίες μοιάζουν σαν φαντάσματα του παρελθόντος και θυμίζουν σκοτεινές για την Ευρώπη εποχές που οι περισσότεροι από εμάς δεν έχουν ζήσει ποτέ. Η αντιπαράθεση των πανομοιότυπων τοποθεσιών του τότε με το τώρα σοκάρει, θυμίζοντας μας πόσο λίγος χρόνος έχει περάσει από την εποχή του πολέμου και πόσο γρήγορα αλλάζει ο κόσμος. Κάθε εικόνα αξίζει κυριολεκτικά 1000 λέξεις.
Βιέννη 1945-2010 . Σοβιετικοί στρατιώτες μπροστα στο Imperial Palace Hoffburg.
Ο Larenkov επισημαίνει στο ημερολόγιο του: «Η ιστορία κρύβει πολύ τρομακτικές σελίδες. Το να επιστρέφεις στο παρόν είναι πιο ευχάριστο απο το να ταξιδεύεις στο παρελθόν….»
Η ειρήνη είναι η αρετή του πολιτισμού. Ο πόλεμος είναι το έγκλημα του.
Victor Hugo
sergey-larenkov.livejournal.com
Μανικάκος
Το πλοίο των ηλιθίων
Μια φορά και έναν καιρό, ο καπετάνιος και οι αξιωματικοί ενός πλοίου έγιναν τόσο ματαιόδοξοι από την ικανότητά τους στην ναυτική τέχνη, τόσο ανόητα ασεβείς και τόσο εντυπωσιασμένοι με τους εαυτούς τους που οδηγήθηκαν στην τρέλα.
Έστρεψαν το πλοίο βόρεια και προχώρησαν μέχρι που συνάντησαν παγόβουνα και επικίνδυνους ογκόπαγους. Συνέχισαν να πηγαίνουν βόρεια σε όλο και περισσότερο επικίνδυνα νερά με μόνο σκοπό να δώσουν στους εαυτούς τους ευκαιρίες να πραγματοποιήσουν ακόμα περισσότερα λαμπρά κατορθώματα στην ναυσιπλοΐα.
Ronin «Il Galeone»
Καθώς το πλοίο έφτανε σε όλο και υψηλότερα γεωγραφικά πλάτη, οι επιβάτες και το πλήρωμα γίνονταν όλο και περισσότερο δυσαρεστημένοι. Άρχισαν καυγάδες μεταξύ τους και παράπονα για τις συνθήκες κάτω από τις οποίες ζούσαν.
«Τρέμω από το κρύο», είπε ένας ρωμαλέος ναυτικός. «Αυτό είναι το χειρότερο ταξίδι που έχω βρεθεί. Το κατάστρωμα είναι γλιστερό από τον πάγο. Όταν είμαι στο παρατηρητήριο ο αέρας περνά το πανωφόρι μου σαν μαχαίρι. Κάθε φορά που δένω το πανί της πλώρης τα δάχτυλά μου πάνε να παγώσουν. Και γι’ όλα αυτά παίρνω μόνο πέντε πενιχρά σελίνια το μήνα».
«Νομίζεις ότι εσύ μόνον την έχεις άσχημα;», είπε μια γυναίκα επιβάτης. «Εγώ δεν μπορώ να κοιμηθώ το βράδυ από το κρύο. Οι κυρίες σε αυτό το πλοίο δεν παίρνουν όσες κουβέρτες παίρνουν οι άντρες. Αυτό δεν είναι δίκαιο».
Ένας μεξικανός ναύτης παρεμβαίνει στην συζήτηση. «Εγώ παίρνω μόνο τον μισό μισθό από ότι παίρνουν οι άγγλοι ναύτες. Χρειαζόμαστε αρκετή ποσότητα φαγητού για να είμαστε ζεστοί σε αυτό το κλίμα και δεν παίρνω το μερίδιό μου. Οι Άγγλοι παίρνουν περισσότερο. Και το χειρότερο από όλα είναι ότι οι αξιωματικοί μου δίνουν διαταγές στα αγγλικά αντί στα ισπανικά».
«Εγώ έχω περισσότερους λόγους να διαμαρτύρομαι από οποιονδήποτε άλλο», είπε ένας Ινδιάνος ναύτης. «Αν τα χλωμά πρόσωπα δεν μου είχαν κλέψει την προγονική μου γη, δε θα ήμουν καν σε αυτό το πλοίο μέσα στα παγόβουνα και τους αρκτικούς ανέμους. Θα ήμουν σε ένα κανό και θα κωπηλατούσα σε μια ωραία γαλήνια λίμνη. Μου αξίζει αποζημίωση. Τουλάχιστον ο καπετάνιος πρέπει να με αφήσει να παίζω ζάρια για να βγάζω μερικά λεφτά».
Ο λοστρόμος τότε φώναξε: «Χτες ο πρώτος αξιωματικός με αποκάλεσε «πούστη» μόνο και μόνο επειδή παίρνω πίπες. Έχω το δικαίωμα να παίρνω πίπες χωρίς να μου αποδίδουν τέτοιους χαρακτηρισμούς».
«Δεν είναι μόνο οι άνθρωποι που έχουν κακή μεταχείριση σ’ αυτό το πλοίο…», παρενέβη μια φιλόζωη από τους επιβάτες, με φωνή τρεμάμενη από αγανάκτηση, «…γιατί την τελευταία εβδομάδα είδα τον δεύτερο αξιωματικό να κλοτσά τον σκύλο του πλοίου δύο φορές».
Ένας από τους επιβάτες ήταν καθηγητής κολεγίου. Σηκώνει τα χέρια και κραυγάζει: «Ρατσισμός, σεξισμός, ειδισμός, ομοφοβία και εκμετάλλευση της εργατικής τάξης! Είναι διακρίσεις! Πρέπει να έχουμε κοινωνική δικαιοσύνη: ίσους μισθούς για τους μεξικανούς ναύτες, υψηλότερους μισθούς για όλους τους ναύτες, αποζημίωση για τον Ινδιάνο, ίσο αριθμό κουβερτών για τις κυρίες, εγγυημένο δικαίωμα το να παίρνει πίπες κανείς και όχι άλλες κλωτσιές στον σκύλο».
«ΝΑΙ-ΝΑΙ», φωνάζουν οι επιβάτες. «ΝΑΙ-ΝΑΙ», φωνάζει και το πλήρωμα. «Είναι διακρίσεις πρέπει να απαιτήσουμε τα δικαιώματά μας».
Ο μικρός καμαρότος καθάρισε το λαιμό του :
«Χμ. Χμ. Όλοι έχετε καλούς λόγους για να παραπονιέστε. Αλλά εμένα μου φαίνεται ότι αυτό που πρέπει πραγματικά να κάνουμε είναι να γυρίσουμε αυτό το πλοίο προς τα πίσω και να πάμε νότια. Γιατί αν συνεχίσουμε να πηγαίνουμε βόρεια σίγουρα θα ναυαγήσουμε αργά ή γρήγορα και τότε οι μισθοί σας, οι κουβέρτες σας και το δικαίωμα να παίρνεται πίπες δε θα προσφέρουν τίποτα γιατί θα έχουμε πνιγεί όλοι».
Αλλά κανείς δεν του έδωσε σημασία γιατί ήταν ένας μικρός καμαρότος.
Ο καπετάνιος και οι αξιωματικοί από την βάση τους στο πρυμναίο κατάστρωμα, έβλεπαν και άκουγαν. Τώρα αυτοί χαμογελούν και κλείνουν το μάτι ο ένας στον άλλο. Με ένα νεύμα του καπετάνιου ο τρίτος αξιωματικός κατέβηκε από το πρυμναίο κατάστρωμα, σουλατσάρισε μέχρι εκεί που είχαν συγκεντρωθεί οι επιβάτες και το πλήρωμα και σπρώχνοντας με τον ώμο του μπήκε ανάμεσά τους. Πήρε μια πολύ σοβαρή έκφραση στο πρόσωπό του και μίλησε έτσι: «Εμείς οι αξιωματικοί πρέπει να παραδεχτούμε ότι κάποια πραγματικά ασυγχώρητα πράγματα συμβαίνουν σε αυτό το πλοίο. Δεν είχαμε συνειδητοποιήσει πόσο άσχημα ήταν τα πράγματα μέχρι που ακούσαμε τα παράπονά σας. Εμείς είμαστε άντρες με καλή θέληση και θέλουμε να είμαστε σωστοί μαζί σας. Αλλά όμως ο καπετάνιος είναι σχετικά συντηρητικός και επιβάλει τους δικές του θέσεις, Μάλλον χρειάζεται ένα μικρό σκούντημα πριν κάνει οποιαδήποτε απτή αλλαγή. Η προσωπική μου γνώμη είναι ότι αν διαμαρτύρεστε έντονα –αλλά πάντα ειρηνικά και χωρίς να παραβιάζετε τους κανόνες του πλοίου– θα ταρακουνήσετε τον καπετάνιο που αδρανεί και θα τον αναγκάσετε να καταπιαστεί με τα προβλήματα για τα οποία τόσο δίκαια διαμαρτύρεστε».
Αφού είπε αυτά ο τρίτος αξιωματικός γύρισε πίσω στο πρυμναίο κατάστρωμα. Καθώς πήγαινε, το πλήρωμα και οι επιβάτες του φώναζαν: «Μετριοπαθή! Ρεφορμιστή! Ψευτοπροοδευτικέ! Τσιράκι του καπετάνιου!»
Όμως, παρ’ όλα αυτά, έκαναν όπως αυτός τους είπε. Μαζεύτηκαν μπροστά από το πρυμναίο κατάστρωμα φωνάζοντας βρισιές προς τους αξιωματικούς και ζητώντας τα δικαιώματά τους. «Θέλω υψηλότερο μισθό και καλύτερες συνθήκες εργασίας», φώναξε ο ρωμαλέος θαλασσοπόρος. «Ίσες κουβέρτες για τις γυναίκες», φώναξε η γυναίκα επιβάτης. «Θέλω να λαμβάνω τις διαταγές μου στα ισπανικά», κραύγασε ο μεξικάνος ναύτης. «Θέλω το δικαίωμα να παίζω ζάρια», φώναξε ο ινδιάνος ναύτης. «Δεν θέλω να με λένε πούστη», φώναξε ο λοστρόμος. «Όχι άλλες κλοτσιές στον σκύλο», φώναξε η φιλόζωη. «Επανάσταση τώρα», φώναξε ο καθηγητής.
Ο καπετάνιος και οι αξιωματικοί μαζεύονται και συσκέπτονται για μερικά λεπτά, κλείνοντας το μάτι ο ένας στον άλλο, γνέφοντας καταφατικά και γελώντας. Τότε ο καπετάνιος στάθηκε μπροστά στο πρυμναίο κατάστρωμα και με μια σπουδαία προσποίηση καλοσύνης, ανακοίνωσε ότι:
– Ο μισθός του ρωμαλέου ναυτικού θα ανέβει στα έξι σελίνια το μήνα.
– Ο μισθός του μεξικανού ναυτικού θα ανέλθει στα δύο τρίτα του μισθού των άγγλων.
– Η διαταγή για δέσιμο του πανιού της πλώρης θα δίνεται στα ισπανικά.
– Οι γυναίκες επιβάτες θα πάρουν άλλη μια κουβέρτα.
– Ο ινδιάνος ναύτης θα έχει το δικαίωμα να στήνει ένα παιχνίδι ζάρια τα σαββατόβραδα.
– Ο λοστρόμος δε θα αποκαλείται πούστης όσο κρατά την πεολειχία αυστηρά ιδιωτική.
– Και το σκυλί δεν θα τρώει κλωτσιές εκτός αν κάνει κάποια αταξία, όπως το να κλέψει φαγητό από το μαγειρείο.
Οι επιβάτες και το πλήρωμα γιόρτασαν αυτές τις παραχωρήσεις σαν μεγάλη νίκη, αλλά το επόμενο πρωί αισθάνονταν πάλι δυσαρεστημένοι.
«Έξι σελίνια το μήνα είναι πενταροδεκάρες και ακόμα παγώνουν τα δάκτυλά μου όταν δένω το πανί της πλώρης», γκρίνιαξε ο ρωμαλέος ναυτικός.
«Ακόμα δεν παίρνω τον ίδιο μισθό με τους άγγλους ή αρκετά τρόφιμα γι’ αυτό το κλίμα», είπε ο μεξικανός ναύτης.
«Εμείς οι γυναίκες δεν έχουμε ακόμα αρκετές κουβέρτες, που να μας κρατάν ζεστές», είπε η γυναίκα επιβάτης. Οι υπόλοιποι εξέφρασαν παρόμοια παράπονα και ο καθηγητής τους παρότρυνε.
Όταν τελείωσαν, ο μικρός καμαρότος μίλησε αυτή τη φορά αρκετά δυνατά ώστε οι υπόλοιποι να μην μπορούν εύκολα να τον αγνοήσουν: «Είναι πραγματικά τρομερό που το σκυλί τρώει κλωτσιές επειδή κλέβει ένα κομμάτι ψωμί από το μαγειρείο, και ότι η γυναίκες δεν έχουν ίσο αριθμό κουβερτών και ότι παγώνουν τα δάχτυλα του ναύτη και δεν βλέπω τον λόγο ο λοστρόμος να μη παίρνει πίπες αν το θέλει. Αλλά κοιτάτε πόσο χοντρά έχουν γίνει τα παγόβουνα και πόσο ο άνεμος φυσάει όλο και πιο άγρια. Πρέπει να γυρίσουμε το πλοίο προς τον νότο γιατί αν συνεχίσουμε να πηγαίνουμε βόρεια θα ναυαγήσουμε και θα πνιγούμε».
«Ω!, ναι», είπε ο λοστρόμος. «Είναι τόσο απαίσιο να συνεχίζουμε να πηγαίνουμε βόρεια, αλλά γιατί πρέπει εγώ να παίρνω πίπες κρυφά; Γιατί πρέπει να αποκαλούμαι πούστης; Δεν είμαι εγώ καλός όπως οι άλλοι;»
«Το να πλέουμε βόρεια είναι τρομερό», είπε η γυναίκα επιβάτης. «Αλλά δεν βλέπεις; Γι’ αυτό ακριβώς οι γυναίκες χρειάζονται περισσότερες κουβέρτες για να μένουν ζεστές. Απαιτώ ίσες κουβέρτες για τις γυναίκες τώρα».
«Είναι αλήθεια», είπε ο καθηγητής, «ότι το να πλέουμε προς τα βόρεια επιφέρει μεγάλες κακουχίες σε όλους μας. Αλλά το να αλλάξουμε πορεία προς το νότο είναι ουτοπικό. Δεν μπορείς να γυρίσεις πίσω το ρολόι. Πρέπει να βρούμε έναν ώριμο τρόπο για να αντιμετωπίσουμε την κατάσταση».
«Κοιτάτε» είπε ο μικρός καμαρότος. «Αν αφήσουμε αυτούς τους τέσσερις παράφρονες στο κατάστρωμα την πρύμνης να έχουν τη δική τους πορεία θα πνιγούμε όλοι. Αν καταφέρουμε κάποια στιγμή να απομακρύνουμε το πλοίο από τον κίνδυνο, τότε μπορούμε να ανησυχούμε για τις εργατικές συνθήκες, της κουβέρτες για τις γυναίκες, και το δικαίωμα στην πεολειξία. Αλλά πρώτα πρέπει να στρίψουμε προς τα πίσω το σκάφος. Αν κάποιοι από εμάς μαζευτούν, φτιάξουν ένα σχέδιο και δείξουν λίγο θάρρος, μπορούμε να σώσουμε τους εαυτούς μας. Δεν χρειάζονται πολλοί από εμάς, έξι με οχτώ φτάνουν. Μπορούμε να καταλάβουμε την πρύμνη, να πετάξουμε αυτούς τους τρελούς έξω από το πλοίο, και να πάμε προς το νότο».
Ο καθηγητής σήκωσε τη μύτη του και είπε αυστηρά: «Δεν πιστεύω στην βία. Είναι ανήθικο».
«Είναι αήθης η χρήση βίας πάντα», είπε ο λοστρόμος.
«Με τρομάζει η βία», είπε η γυναίκα επιβάτης.
Ο καπετάνιος και οι αξιωματικοί έβλεπαν και άκουγαν όλη αυτή την ώρα. Με ένα σήμα από τον καπετάνιο ο τρίτος αξιωματικός κατέβηκε κάτω στο κυρίως κατάστρωμα. Μπήκε ανάμεσα στους επιβάτες και στο πλήρωμα, λέγοντάς τους ότι ακόμα υπάρχουν πολλά προβλήματα στο πλοίο.
«Έχουμε κάνει μεγάλη πρόοδο», είπε. «Αλλά, απομένουν ακόμα πολλά για να γίνουν. Οι συνθήκες εργασίας για τον ναύτη είναι ακόμα σκληρές, ο μεξικάνος δεν παίρνει ακόμα τα ίδια λεφτά με τον άγγλο, οι γυναίκες δεν έχουν ακόμα τις ίδιες κουβέρτες με τους άντρες, το παιχνίδι με ζάρια του ινδιάνου τα σαββατόβραδα είναι πενιχρή αποζημίωση για την χαμένη γη του, είναι άδικο για τον λοστρόμο να παίρνει πίπες στα κρυφά και ο σκύλος ακόμα να τρώει κλωτσιές πότε -πότε. Νομίζω ότι ο καπετάνιος χρειάζεται ακόμα ένα σκούντημα. Θα βοηθούσε αν όλοι εσείς πραγματοποιούσατε ακόμα μια διαμαρτυρία εφ’ όσον αυτή παραμένει μη βίαιη».
Καθώς ο τρίτος αξιωματικός πήγαινε πίσω στην πρύμνη, οι επιβάτες και το πλήρωμα του πλοίου τον έβριζαν αλλά μολαταύτα έκαναν αυτό που τους είπε και μαζεύτηκαν μπροστά στο πρυμναίο κατάστρωμα για ακόμα μια διαμαρτυρία. Φώναζαν με στόμφο και ενθουσιασμό κραδαίνοντας τη γροθιά τους και ακόμα πέταξαν ένα κλούβιο αυγό στον καπετάνιο (ο οποίος το απέφυγε με έναν επιδέξιο ελιγμό).
Αφού ακούσαν τα παράπονά τους, ο καπετάνιος και οι αξιωματικοί, μαζεύτηκαν για μια κουβέντα κατά την οποία έκλειναν το μάτι ο ένας στον άλλο και γελούσαν πονηρά. Μετά ο καπετάνιος στάθηκε μπροστά στο πρυμναίο κατάστρωμα και ανακοίνωσε ότι:
– Ο ρωμαλέος ναύτης θα πάρει γάντια για να κρατά τα δάκτυλά του ζεστά.
– Ο μεξικάνος ναύτης θα παίρνει μισθό ίσο με τα τρία τέταρτα του άγγλου ναυτικού.
– Οι γυναίκες θα πάρουν μια ακόμα κουβέρτα.
– Ο ινδιάνος ναύτης θα μπορεί να στήνει το παιχνίδι του και το Σάββατο και την Κυριακή το βράδυ.
– Ο λοστρόμος θα μπορεί να παίρνει πίπες δημοσίως αφού νυχτώσει
– Και κανείς δε θα κλωτσά τον σκύλο χωρίς ειδική εντολή από τον καπετάνιο.
Οι επιβάτες και το πλήρωμα έμειναν εκστασιασμένοι από αυτή τη μεγάλη επαναστατική νίκη, αλλά το επόμενο πρωί πάλι αισθάνονταν δυσαρεστημένοι και άρχισαν να γκρινιάζουν για τις ίδιες παλιές κακουχίες.
Ο μικρός καμαρότος αυτή τη φορά άρχισε να οργίζεται:
«Βρε ηλίθιοι», φώναξε, «δεν βλέπετε τι κάνουν ο καπετάνιος και οι αξιωματικοί; Σας κρατούν απασχολημένους με τα ασήμαντα παράπονά σας για κουβέρτες, μισθούς, και κλωτσιές στο σκύλο ώστε να μη σκέφτεστε τι πραγματικά πάει στραβά σε αυτό το πλοίο, το ότι δηλαδή πάει όλο και περισσότερο προς τα βόρεια και όλοι θα πνιγούμε. Αν κάποιοι από εσάς έρθετε στα συγκαλά σας, μαζευτούμε και καταλάβουμε το πρυμναίο κατάστρωμα, θα μπορούσαμε να στρέψουμε αυτό το πλοίο και να σώσουμε τις ζωές μας. Αλλά το μόνο που κάνετε είναι να κλαψουρίζετε για τόσο μικρά θέματα όπως οι συνθήκες εργασίας, παιχνίδια με ζάρια και το δικαίωμα να παίρνει κανείς πίπες».
Οι επιβάτες και το πλήρωμα εξαγριώθηκαν.
«Μικρό!!» φώναξε ο Μεξικανός. «Θεωρείς λογικό το να παίρνω μόνο τα τρία τέταρτα του μισθού του άγγλου; Είναι αυτό μικρό πράγμα;»
«Πώς μπορείς να λες το παράπονό μου ασήμαντο!!» φώναξε ο λοστρόμος. «Δεν ξέρεις πόσο υποτιμητικό είναι να σε φωνάζουν πούστη;»
«Το να κλωτσάς ένα σκύλο δεν είναι μικρό θέμα», φώναξε η φιλόζωη. «Είναι άκαρδο, αισχρό και κτηνώδες».
«Εντάξει τότε», απάντησε ο μικρός καμαρότος, «τα θέματα αυτά δεν είναι μικρά και ασήμαντα. το να κλωτσάς είναι αισχρό και κτηνώδες και υποτιμητικό να σε αποκαλούν πούστη. Αλλά σε σχέση με το πραγματικό μας πρόβλημα, σε σχέση με το ότι το πλοίο πηγαίνει ακόμα βόρεια, τα παράπονά σας είναι μικρά και επουσιώδη. Επειδή, αν δεν γυρίσουμε αυτό το πλοίο σύντομα, θα πνιγούμε όλοι».
«Φασίστα», είπε ο καθηγητής.
«Αντεπαναστάτη», είπε η γυναίκα επιβάτης.
Κι όλοι οι επιβάτες και το πλήρωμα μπαίνουν στην κουβέντα ο ένας μετά τον άλλο αποκαλώντας τον μικρό καμαρότο φασίστα και αντεπαναστάτη. Τον έσπρωξαν μακριά και συνέχισαν να γκρινιάζουν για μισθούς, κουβέρτες για τις γυναίκες, για το δικαίωμα στην πεολειχία και για τη συμπεριφορά στο σκύλο.
Το πλοίο συνέχισε να πλέει βόρεια και μετά από λίγο συντρίφτηκε ανάμεσα σε δύο παγόβουνα και πνίγηκαν όλοι.
***********
(To κείμενο αυτό γράφτηκε το 1999 μέσα στην φυλακή από τον Ted Kaczynski γνωστότερο ως UNABOMBER και δημοσιεύτηκε στη ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ, φύλλο 9, Δεκέμβριος 2002)
απο το Anarchy Press
******************************
Μανικάκος
«1984»
Αυτος που ελέγχει το παρελθόν,ελέγχει το μέλλον….
Αυτός που ελέγχει το παρόν…ελέγχει και το παρελθόν….
- «Αν θέλεις μια εικόνα του μέλλοντος, φαντάσου μια μπότα να πατάει το πρόσωπο ενός ανθρώπου -για πάντα» (περισσότερα…)
"Paideia" Ένα ελευθεριακό σχολείο
απο το IndymediaAthens
«Έχουμε να φτιάξουμε ελεύθερα σχολεία, η εκπαίδευση είναι η βάση του αγώνα μας»
Matilde Felix Carrasquer
H παρακάτω προσπάθεια προέκυψε μετά από επίσκεψη συντρόφων από τη συλλογικότητα F.A.R.M.A και την κατάληψη κτήματος Πραποπούλου, για 3 ημέρες στο ελευθεριακό σχολείο Παιδεία στη Μέριδα της Ισπανίας το Πάσχα του 2008.
Τα κείμενα είναι μεταφράσεις από τα ισπανικά βιβλία:
Paideia:25 anos de educacion libertaria
Paideia:Escuela Libre.
Ιστοσελίδα του σχολείου: www.paideiaescuelalibre.org
Ευχαριστούμε τους συντρόφους, τις συντρόφισσες, τις φίλες και τους φίλους για την πολύτιμη βοήθεια τους στη μετάφραση, στη πραγματοποίηση των εκδηλώσεων και στη γραφιστική επιμέλεια..
F.A.R.M.Α: farmazapatista.blogspot.com Κατάληψη κτήματος Πραποπούλου: protovouliaxalandriou.blogspot.com Επικοινωνία: klapeto@riseup.net, paner@riseup.net
Άλλη μια μέρα στο σχολείο…
Ξυπνήσαμε γρήγορα, ήπιαμε ένα καφέ και κατεβήκαμε τρέχοντας στο δρόμο για να προλάβουμε το σχολικό. Οι αναμνήσεις από τα σχολικά μας χρονιά ήταν ήδη εκεί… Περιμέναμε λίγο, παρέα με τους γονείς, τα παιδάκια και τα 
χαμόγελά τους. Στο σχολικό γνωρίσαμε ένα σύντροφο από την Μαδρίτη που ήταν στο σχολείο για ένα μήνα κάνοντας μια εργασία. Σπούδαζε παιδαγωγική ή κάτι σχετικό. Ένα ένα τα παιδιά άρχισαν να μας ρωτάνε «Από πού είστε;» και «Τι κάνετε εδώ;». Αρχίσαμε την κουβέντα και πλησιάζοντας αργά προς το σχολείο, οι αναμνήσεις μας έφευγαν και ανοίγονταν μπροστά μας κάτι άλλο, ανθρώπινο, συντροφικό και ελεύθερο.
Φτάνοντας στο σχολείο κατεβήκαμε από το λεωφορείο και όλα τα μεγαλύτερα παιδιά πήραν από το χέρι τα μικρά (δυο μέχρι τεσσάρων χρονών) και σιγά σιγά περπάτησαν προς το χώρο που περνάγανε την μέρα τους τα μικρά. Περιμένοντας και εμείς έξω από το λεωφορείο, μας πήραν και εμάς από το χέρι τα μικρά, νομίζοντας από συνήθεια πως θα τα οδηγούσαμε κάπου αλλά στην ουσία, αυτά μας οδηγούσαν με τα απλά τους λόγια και βήματα στο εσωτερικό του σχολείου. Μπαίνοντας στις αίθουσες και βλέποντας τα να κατεβάζουν τις καρέκλες, που είχαν σχεδόν το ίδιο μέγεθος με αυτά, από τα τραπέζια που και αυτά ήταν στο ύψους του κεφαλιού τους, αρχίσαμε να μπαίνουνε στο κλίμα.
Όλα άρχισαν να κυλούν στο σχολείο, όπως κάθε μέρα, με τις συλλογικές εργασίες. Παιδάκια άρχισαν να σκουπίζουν το πάτωμα με σκούπες και φαράσια, με πολλή έμπνευση και διάφορους τρόπους μιας και ήταν πολύ μεγαλύτερα από αυτά, μιλώντας, τρέχοντας, με χαρά.
Εμείς στεκόμασταν εκεί, παρατηρώντας χωρίς να ξέρουμε τι να κάνουμε. Αποφασίσαμε να δράσουμε. Σταματήσαμε δυο κοριτσάκια και τα ρωτήσαμε… «Τι κάνετε εδώ;». Αυτή ήταν η αφορμή για να μαζευτούν και να μας ξεναγήσουν στο σχολείο. Μας εξήγησαν για τις συλλογικές εργασίες, το παιχνίδι, τον κήπο, το φαγητό, τις κάρτες δεσμεύσεων, την συνέλευση, την διαχείριση των οικονομικών και την πνευματική εργασία. Αφού γυρίσαμε τους χώρους, ξαπλώσαμε στο πάτωμα και κουβεντιάζαμε. Χρειαζόμασταν την πληροφορία αλλά πιο πολύ απ’ όλα χρειαζόμασταν τα απλά και παιδικά τους λόγια, τις κινήσεις τους. Κάτι περίεργο είχε αρχίσει να συμβαίνει όσο περνούσε η ώρα. Συνειδητοποιούσαμε πως αυτά τα κοριτσάκια που μας έφταναν ίσα ως την τσέπη του παντελονιού, ήταν συντρόφισσες.
Αυθόρμητα (τρομάρα μας!) αποφασίσαμε να προβοκάρουμε… Ρωτάμε… «Δηλαδή τι είναι η συνέλευση;». «Η συνέλευση είναι όταν μαζευόμαστε όλοι μαζί και συζητάμε για τα πράγματα που συμβαίνουν. Έρχονται όλοι όσοι θέλουν να συμμετέχουν. Εκεί παίρνουμε όλες τις αποφάσεις. Είναι το μέρος που κάνουμε τις προτάσεις. Είναι πολύ σημαντικές οι προτάσεις. Χωρίς αυτές δεν μπορούμε να προχωρήσουμε…»
Έχετε πάρει ποτέ μαθήματα ελευθεριακής σκέψης και πράξης από ένα εξάχρονο; Είναι ότι πιο απελευθερωτικό, ελπιδοφόρο και ουτοπικό μπορεί να συμβεί. Δεν μπορέσαμε να πούμε κάτι. Απλά θυμηθήκαμε τις ατελείωτες συνελεύσεις, χωρίς προτάσεις, χωρίς διάθεση για διάλογο και σύνθεση, χωρίς αποτελέσματα. Για να ξεπεράσουμε την έκπληξη και την αμηχανία μας, ξεκινήσαμε ένα παιχνίδι με παλαμάκια, το «Αν θέλεις να χορέψεις;» που συνήθιζαν να παίζουν τα παιδιά…
Περπατώντας στον χώρο, διαβάζαμε τα ρητά στους τοίχους. Μίλαγαν για την αλληλεγγύη, την ισότητα, την αυτοδιάθεση, την ελευθερία. Είχαμε μπει σε μια διαδικασία μάθησης, ρουφάγαμε την ουτοπία με όλες μας της αισθήσεις, το συναίσθημα και την σκέψη.
Μετά το πρωινό, ήρθε η ώρα της πνευματικής εργασίας. Κάποια παιδιά ήταν σε ένα μεγάλο τραπέζι και διάβαζαν, άλλα είχαν βιβλία στον κήπο, μόνα τους ή σε ομάδες. Εμείς πήγαμε σε ένα εργαστήριο(δηλαδή μάθημα) «Δημιουργικών Μαθηματικών» με παιδάκια 5-7 χρονών. Μόνα τους κάθονταν στα θρανία, σηκώνονταν στον πίνακα, έπαιρναν τον λόγο, έκαναν πράξεις, διόρθωναν το ένα το άλλο. Εκεί βρισκόταν και μια ενήλικας. Όταν κόλλαγαν κάπου, σήκωνε το χέρι, έπαιρνε τον λόγο όπως όλοι και όλες και βοηθούσε την κατάσταση. Μετά το εργαστήριο της ζητήσαμε να μας πει λίγα λόγια για το πώς λειτουργούν τα εργαστήρια. Ήταν η πρώτη μας επαφή με ενήλικα, αρκετές ώρες μετά την άφιξη μας στο σχολείο.
Κατεβαίνοντας κάτω είδαμε δυο κοριτσάκια συγχισμένα. Συνειδητοποιήσαμε πώς δεν είχαμε δει άνθρωπο να κλαίει, να γκρινιάζει ή να φωνάζει ως τότε. Δεν καταλάβαμε τι έγινε, μέχρι την ώρα της γενικής συνέλευσης που τέθηκε το θέμα, αλλά είδαμε πως διαχειρίστηκαν το πρόβλημα. Το ένα κοριτσάκι προσπαθούσε να πείσει το άλλο πως έπρεπε να μιλήσουν για αυτό που είχε συμβεί μεταξύ τους και να μην το αφήσουν άλυτο. Το άλλο κοριτσάκι δεν ήθελε να μιλήσει και έτσι η ομάδα στην οποία συμμετείχαν τα κορίτσια, κάλεσε επιτόπου συνέλευση. Κουβέντιασαν λίγο και αποφάσισαν να το αφήσουν για την κεντρική συνέλευση του σχολείου. Αργότερα μάθαμε πως διαχειρίζονται τα προβλήματα στις διαπροσωπικές τους σχέσεις με την λογική πως πρέπει να λύνονται όταν προκύπτουν, με εργαλεία τον διάλογο και χωρίς βία, γιατί αν αφεθούν τότε πολλαπλασιάζονται σε άλλα, δηλαδή λειτουργούν σαν αφορμές για προστριβές ξεχνώντας με τον καιρό το αρχικό πρόβλημα.
Ήταν ένας διάλογος και σκέψεις που δεν μπορούσαμε να τα μεταφέρουμε ούτε καν σε μεγαλύτερες ηλικίες. Δεν είχαμε τις αναφορές. Πως διαχειρίζονταν έτσι τα παιδιά τις σχέσεις τους; Πως διαχειριζόμαστε τις δικές μας; Έχουμε το θάρρος να αντιμετωπίσουμε με ειλικρίνεια και διάθεση για λύση, χωρίς εξουσιαστικές σχέσεις, ανταγωνισμούς και βία, τα προβλήματα που προκύπτουν ανάμεσα μας;
Η εμπειρία είχε αρχίσει να γίνεται ριζοσπαστική, η εμβάθυνση στην ελευθεριακή σκέψη αναπόφευκτη και ιδιαίτερα συναρπαστική μιας και οι οδηγοί μας σε αυτό το ταξίδι ήταν οι πιο μικροί σύντροφοι και συντρόφισσες που είχαμε γνωρίσει ποτέ.
«Η συνέλευση είναι όταν μαζευόμαστε όλοι μαζί και συζητάμε για τα πράγματα που συμβαίνουν. Έρχονται όλοι όσοι θέλουν να συμμετέχουν. Εκεί παίρνουμε όλες τις αποφάσεις. Είναι το μέρος που κάνουμε τις προτάσεις. Είναι πολύ σημαντικές οι προτάσεις. Χωρίς αυτές δεν μπορούμε να προχωρήσουμε…»
Συνεχίσαμε να περιφερόμαστε, να μιλάμε, να παίζουμε, να ρωτάμε, ώσπου ήρθε η ώρα για την κεντρική συνέλευση της εβδομάδας και σιγά σιγά άρχισαν να συγκεντρώνονται τα παιδιά. Υπήρχε συντονιστής που έδινε τον λόγο, κρατούσαν πρακτικά (ένας από τους πιο σοβαρούς λόγους για να μάθουν να γραφούν και να διαβάζουν, απ’ ότι μάθαμε αργότερα), συμμετείχαν οι ενήλικες ισότιμα με τα παιδιά και παραβρισκόμασταν και εμείς. Είδαμε πολύ μικρά και μεγάλα παιδιά να παίρνουν το λόγο, σχεδόν όλα και να μιλάνε για τα θέματα που τους απασχολούν, να κάνουν προτάσεις για λύσεις, να σέβονται όποιον μιλούσε και να μιλάνε με ειλικρίνεια. Είδαμε την αλληλεγγύη που υπάρχει μεταξύ τους, τα μικρά παιδάκια που κάθονταν στα πόδια των μεγαλύτερων, τις πολύ ουσιαστικές τοποθετήσεις των ενηλίκων και την βροχή από ευρηματικές προτάσεις για λύση κάθε είδους θέματος και προβλήματος που προέκυπτε. Ήταν μια συνέλευση τριών ωρών που μέσα από πολύ ανθρώπινες, αλληλέγγυες, μη βίαιες αλλά διαλεκτικές, οριζόντιες διαδικασίες κατέληξε σε πολλά αποτελέσματα για την καλύτερη αυτοδιαχείριση της καθημερινότητας όλων στο σχολείο. Μια συνέλευση παράδειγμα που θα κουβαλάμε μέσα μας για πολύ καιρό.
Έτσι, και με πολλά άλλα που θα ανακαλύψουμε στην πορεία, κύλισαν οι τρεις μέρες στο ελευθεριακό σχολείο «Παιδεία», ένα σχολείο και για εμάς, το πρώτο πραγματικό σχολείο, που μας βοήθησε να κατανοήσουμε καλύτερα τις ατομικές και συλλογικές μας πρακτικές, στα πλαίσια της ελευθεριακής σκέψης, στον μακρύ δρόμο προς την αναρχική ουτοπία και την διερεύνηση – διεύρυνση της ελευθερίας.
Γυρνώντας στην πόλη το απόγευμα ξαπλώσαμε στα γρασίδια… Προσπαθούσαμε να κατανοήσουμε αυτό που είχαμε ζήσει. Τόσο ριζοσπαστικό και ταυτόχρονα τόσο αυθόρμητο, φυσικό και ελεύθερο. Ο καθένας και η κάθε μια με το δικό της και το δικό του βήμα, αλλά όλοι και όλες μαζί, προς την ελευθερία.
…και τότε ήρθε σαν αστραπή, η δική μας ανάμνηση, τα δικά μας σχολικά χρόνια, οι εξετάσεις, οι παρουσίες, το κουδούνι, τα χριστιανικά και εθνικά σύμβολα, οι φωνές και τα κλάματα, οι δάσκαλοι, η καταστολή, η απάθεια και η υποταγή, η αντίδραση, η απέχθεια για την γνώση, ο ανταγωνισμός, η ψυχολογική και σωματική βία…
Που ήταν όλα αυτά, όλες αυτές τις μέρες στο σχολείο που βρισκόμασταν; Σιγά σιγά αισθανόμασταν τι μας είχαν στερήσει… Τι μας είχαν αρνηθεί… Φύγαμε με μια υπόσχεση. Να κάνουμε ότι μπορούμε, για να μην στερήσουμε και εμείς τα ίδια από τις επόμενες γενιές…
Αντί Επιλόγου
Στο κόσμο έχουν υπάρξει και υπάρχουν αρκετά ελεύθερα σχολεία, δημοκρατικά σχολεία, ελευθεριακά.. πολλά από τα οποία είτε είναι λιγότερο αυταρχικά από τα ¨κανονικά¨ και οι μαθητές-τριες συμμετέχουν στη λήψη αρκετών αποφάσεων, αλλά ο έλεγχος και η υπακοή είναι ορατοί, είτε δεν αμφισβητούν τις κυρίαρχες κοινωνικές δομές και δεν σκοπεύουν στη κοινωνική αλλαγή. Το ελευθεριακό σχολείο Paideia από την άλλη, είναι ένα παράδειγμα όπου τα ελευθεριακά, αντιεξουσιαστικά προτάγματα εφαρμόζονται στην πράξη και ταυτόχρονα γίνεται μια ριζοσπαστική κριτική της κοινωνικής κατάστασης, του πολιτικού συστήματος, των οικονομικών σχέσεων, των σχέσεων μεταξύ φύλων και κάθε σχέσης εξουσίας.
Η Paideia είναι ένας ζωντανός και υπαρκτός χώρος που δείχνει πως τα προτάγματα και οι προτάσεις μας για την κοινωνική οργάνωση δεν είναι κάποιες ουτοπικές, ασαφείς διακηρύξεις, αλλά μπορούν να πάρουν σάρκα και οστά ακόμα και σήμερα σε ένα τόσο εχθρικό περιβάλλον. Είναι ένας τόπος όπου και εμείς οι ίδιοι μπορούμε να κατανοήσουμε βαθύτερα, να γνωρίσουμε καλύτερα και να αγγίξουμε τον κόσμο για τον οποίο παλεύουμε. Είναι ένα εργαστήριο συνεχούς πειραματισμού, από όπου μπορούμε να μάθουμε λίγο περισσότερο τί είναι η ελευθερία: ατομική και συλλογική, τί είναι ο διάλογος, πώς να συμβιώνουμε χωρίς βία, τί είναι η οριζόντια συνέλευση, να μάθουμε, να γνωρίσουμε… Να μάθουμε και για τον ατομικό μας δρόμο προς την ελευθερία, αλλά και για τον τρόπο με τον οποίον συμμετέχουμε και συμβιώνουμε με άλλους ανθρώπους σε συλλογικές διαδικασίες περπατώντας μαζί προς την κοινωνική απελευθέρωση.
Η κυρίαρχη εκπαίδευση αποτελούσε και αποτελεί ίσως τον σημαντικότερο μηχανισμό ελέγχου, χειραγώγησης και δημιουργίας πειθήνιων προσωπικοτήτων μέσα από μια νεκρή διαδικασία που γεμίζει τους ανθρώπους με φοβίες, άγχη και τους κάνει ανταγωνιστικούς. Από την άλλη, όταν κομμάτια της κοινωνίας παίρνουν την εκπαίδευση στα χέρια τους από τα κάτω, δημιουργούν διαδικασίες ζωντανές που κάνουν τους ανθρώπους που συμμετέχουν σε αυτές πιο ελεύθερους και ευτυχισμένους και συμβάλλουν στη κοινωνική αλλαγή. Τέτοια παραδείγματα υπάρχουν στα Ζαπατιστικά σχολεία, στα αυτοοργανωμένα σχολεία ιθαγενικών ,και όχι μόνο, κινημάτων ανά τον κόσμο, σε εργαστήρια και μαθήματα σε αυτοδιαχειριζόμενους χώρους και καταλήψεις, σε παιδικά στέκια και σε σχολεία όπως η Paideia.
Έτσι, είναι ιδιαίτερα σημαντικό για μας να απελευθερώσουμε τη δυναμική της δημιουργικότητας μας και να προσπαθήσουμε στο ΤΩΡΑ και στο ΕΔΩ να χτίσουμε διαδικασίες μάθησης όπου η ελευθερία, η αλληλεγγύη και η ισότητα θα αποκτούν υπόσταση καθημερινά στη πράξη, στη ζωή μας.
Οι σύντροφοι που βρέθηκαν εκεί…
Το ελεύθερο σχολείο Παιδεία δημιουργήθηκε στη Μέριδα τον Ιανουάριο του 1978, μετά από πρωτοβουλία τριών γυναικών αφοσιωμένων στο χώρο της εκπαίδευσης και έχοντας ξεκάθαρες ιδεολογικές αναφορές. Μπροστά στο αδύνατο να πραγματοποιήσουν μια ελεύθερη εκπαίδευση στο δημόσιο σχολείο αποφάσισαν να δημιουργήσουν το Ελεύθερο Σχολείο Παιδεία.
Η φιλοσοφία που διέπει το Ελεύθερο Σχολείο είναι μια αναρχική φιλοσοφία που υπερασπίζεται πρώτα από όλα μια ηθική της αναρχίας. Σκοπό έχει τη δημιουργία ενός τύπου ανθρώπου, που μέσα από την καθημερινότητα μαθαίνει να ζει, ζώντας σε ανθρώπινες σχέσεις διαμετρικά αντίθετες από τις καθιερωμένες. Από αυτές που έχει επιβάλλει ένα σύστημα εξουσιαστικό στη δομή του, φιλελεύθερο στην οικονομία του και πολύ περιορισμένο δημοκρατικά σε ό,τι αφορά το σεβασμό των ατομικών ελευθεριών . Παράλληλα χωρίς να ξεχνά τη φασιστική κληρονομιά της συγκεκριμένης χώρας ,με την οποία έχουν μεγαλώσει τέσσερις γενιές ισπανών-ισπανίδων.
Το Ελεύθερο Σχολείο υπερασπίζεται τον αναρχισμό σαν μια ουτοπία, θεωρώντας τoν σαν μια ανθρώπινη διαδικασία εξέλιξης, δημιουργίας, αλλαγής, αναζήτησης και πολιτισμού με στόχο να παράξει ένα τρόπο σκέψης που επαναστατικοποιεί τις διαπροσωπικές σχέσεις και τις σχέσεις μεταξύ ομάδων, μέσα από μια διαδικασία εσωτερικής επανάστασης, για να μπορέσουμε να πραγματοποιήσουμε μια άλλη επανάσταση εξωτερική, που θα προκαλέσει μια σημαντική μεταβολή στις υπάρχουσες δομές, στις σχέσεις και στους τρόπους επικοινωνίας.
Αυτή η προσωπικότητα που το Ελεύθερο Σχολείο προσπαθεί να διαμορφώσει βασίζεται στην ίδια την ηθική της Αναρχίας που μεταβάλλει τον υπάρχοντα τρόπο ζωής εγκαθιστώντας σχέσεις Ισότητας. (μεταξύ φύλων, ηλικιών, φυλών, κουλτούρας και κοινωνικών τάξεων.) και Αλληλεγγύης, όπου η αμοιβαία βοήθεια εξαλείφει την ανασφάλεια και την ανθρώπινη μοναξιά. και ταυτόχρονα δεν παράγει μάζες πανομοιότυπες στη σκέψη που χρειάζονται προστατευτισμούς κρατικούς ή πατερναλιστικούς. Το Ελεύθερο Σχολείο εφαρμόζει και χρησιμοποιεί την ατομική και συλλογική Ελευθερία πάνω στη βάση της λήψης ευθυνών σύμφωνα με τις δυνατότητες του κάθε ανθρώπου. Υπερασπίζεται και καθιερώνει τη Δικαιοσύνη την οποία θεωρεί ως «συνεισφορά του καθενός και καθεμίας σύμφωνα με τις δυνατότητές του-της προς καθένα και καθεμία σύμφωνα με τις ανάγκες του-της». Η Δημιουργικότητα λειτουργεί ως αναζήτηση νέων τρόπων ζωής και κοινωνικής οργάνωσης, η αυτοδιαχείριση ως εναλλακτική στην ιεραρχία και η συνέλευση ως αποφασιστικό και συμβουλευτικό όργανο για κάθε τι που αφορά τη συλλογικότητα.
Ο τελικός σκοπός είναι η αναζήτηση του αυτοκαθορισμού και της ευτυχίας.
Ένα σύστημα εξουσιαστικό και άδικο έχει παράξει ένα τύπο ανθρώπου με σχέσεις όπου η βία, ο ανταγωνισμός, η απουσία επικοινωνίας, η απομόνωση, ο ρατσισμός, η ξενοφοβία και οι διακρίσεις σε όλες τις μορφές κυριαρχούν και αποδεικνύουν μια κοινωνία άδεια, απαθή, κομφορμιστική, άδικη και εξαρτημένη, όπου «ο φόβος μπροστά στην ελευθερία» είναι ιδιαίτερα ενταμένος και η επιθυμία για ανθρώπινη εξέλιξη ανύπαρκτη. Το σημερινό φιλελεύθερο-αστικό σύστημα έχει προκαλέσει μια κοινωνία δυστυχισμένη , γιατί αναπαράγει σύγχυση όσον αφορά το ποιο είναι το νόημα της ζωήςκαι κατά συνέπεια γίνεται κάθε μέρα πιο βίαιο, πιο καταστροφικό και πιο παράλογο.
Η εκπαίδευση, η οποία είναι η επιστήμη και η τέχνη που μας διευκολύνει να μάθουμε να ζούμε ανθρώπινα, έχει μετατραπεί σε ένα όργανο χειραγώγησης που εύκολα απανθρωποποιεί τους ανθρώπους. Με δεδομένο ότι σήμερα μπορούμε να μάθουμε για τα πάντα ,αλλά όχι για το πώς να ζήσουμε – το οποίο πιστεύουμε είναι η πιο δύσκολη υπόθεση και η μόνη που βαδίζει με σκοπό τη μέγιστη δυνατή ελευθερία και ευτυχία – οι θεμελιώδεις στόχοι που τίθενται είναι :
- Μια θεμελιώδης αλλαγή στη δομή της παραδοσιακής οικογένειας
- Σεξουαλική ελευθερία των παιδιών, των εφήβων και των νέων
- Απελευθέρωση της γυναίκας
- Προσωπική αυτονομία, νοητική και συναισθηματική
- Ατομική και συλλογική ελευθερία
- Οικονομική αυτοδιαχείριση και αυτοδιαχείριση της ζωής
- Υπευθυνότητα και αναζήτηση δημιουργικής εργασίας
- Σχέσεις βασισμένες στον διάλογο
- Εξάλειψη των βίαιων και ανταγωνιστικών σχέσεων
Είναι σαφές πως για να υπάρξει μια κοινωνική αλλαγή είναι απαραίτητο πρώτα να υπάρξει μια αλλαγή στη προσωπικότητα των ανθρώπινων όντων και στη συνέχεια για να μπορέσει η προσωπική αλλαγή να γενικευτεί χρειάζεται να στηρίζεται σε ουσιαστικές αλλαγές στη δομή της κοινωνίας και στη δομή της πολιτικής και οικονομικής εξουσίας.
Το παραδοσιακό σχολείο με τα προγράμματα του, τη γραφειοκρατία του, τα επίπεδα και τις εξετάσεις του , έχει τα απαραίτητα μέσα για να επιτύχει τους σκοπούς του, για αυτό και πρέπει να εξαλείψουμε κάποια στοιχεία του και να προσαρμόσουμε άλλα, ώστε να αποφύγουμε την αποτυχία του Ελεύθερου Σχολείου και να επιτύχουμε τη διατήρηση και την επιρροή του.
Σε αυτή τη δική μας ιστορική στιγμή, γνωρίζουμε πως η αναρχία είναι η μόνη ζωντανή ουτοπία που έχει απομείνει και πως ο κόσμος για να συνεχίζει να προοδεύει χρειάζεται μια ουτοπία. Όμως, αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι να αρχίσουμε να την χτίζουμε από τα κάτω, σιγά-σιγά αντί να καταναλώνουμε την ενέργεια μας σε αγώνες που δεν πρόκειται να κερδίσουμε.
Η εξουσία, το γνωρίζουμε, μας κάνει εξαρτημένους και μας δίνει ασφάλεια, για αυτό είναι τόσο αποτελεσματική και αποδεκτή. Η ελευθερία μας γεννά φόβο και ανασφάλεια, η οποία όμως αντικαθίσταται από την συλλογική αλληλεγγύη, την αμοιβαία βοήθεια.
Για να αγαπήσουμε την ελευθερία πρέπει να μάθουμε να την ασκούμε, πρέπει να μάθουμε να την κατανοούμε, πρέπει να μάθουμε… Όπως όλα στο ανθρώπινο είδος, το να είσαι ελεύθερος-η μαθαίνεται, δεν γίνεσαι ελεύθερος-η αυθόρμητα, όπως δεν γίνεσαι γνώστης αυθόρμητα, όπως δεν γίνεσαι τίποτα σε αυτό το κόσμο αν δεν το μάθεις.
Συνεχίζουμε σκεπτόμενοι το ίδιο με την πρώτη μέρα που ξεκινήσαμε αυτό το μονοπάτι. Το να διδάσκουμε σύμφωνα με τις αξίες της αναρχίας είναι ο καλύτερος τρόπος για να διδάσκουμε, αν θέλουμε έναν καλύτερο κόσμο.
Τα εμπόδια ήταν πολλά, θα μπορούσαμε να γράψουμε βιβλία για αυτά. Η ζωή, όταν πρόκειται για τη ελευθερία, δεν είναι σε καμία στιγμή βαρετή και παρά τις πολλές δυσκολίες, συνεχίζουμε να αγωνιζόμαστε για αυτό που πιστεύουμε, συνεχίζουμε να αγαπάμε κάθε ανθρώπινο ον και πάνω από όλα εκείνους που είναι πιο αδύναμοι, πιο άδικα μεταχειριζόμενοι από ένα κόσμο διακρίσεων, αδικίας, βίας που παράγει μια κοινωνία εξουσιαστική, καταπιεστική και επιφανειακή.
=======================================================
Διαβάστε πιο αναλυτικά στην μπροσούρα :
- Η αυτοδιαχειριζόμενη εκπαίδευση
- Η αυτονομία των μαθητών
- Κάρτες Δεσμεύσεων
- Χρήση του Διαλόγου
- Πως μεταφέρεται η γνώση;
- Η Συνέλευση
- Μάθηση της ελευθερίας μέσω της ελευθερίας.
- Σχεδιασμός έτους
- Εργαστήρια (Μαθήματα)
- Ελευθεριακή Σκέψη
Για όσους ενδιαφέρονται υπάρχει σε pdf
Μανικάκος
Μανού Κοπριτάκος
μανικάκος
Μανού Κοπριτάκος 